BAZI KURUM VE KURULUŞLARIN KORUNMASI VE GÜVENLİKLERİNİN SAĞLANMASI HAKKINDA KANUN
I. BÖLÜM
GENEL HÜKÜMLER
AMAÇ
Madde 1 - Milli ekonomiye veya Devletin savaş gücüne önemli katkısı bulunan, kısmen veya tamamen yıkılmaları, hasara uğratılmaları veya geçici ya toplum hayatı bakımından olumsuz neticeler yaratacak, kamuya veya özel kişilere ait kurum ve kuruluşların sabotaj, yangın, hırsızlık, soygun, yağma ve zorla işten alıkoyma gibi tehdit, tehlike veya tecavüzlere karşı korunmasında ve güvenliklerinin sağlanmasında bu Kanun hükümleri uygulanır.
Askeri ve emniyet teşkilatına ait kurum ve kuruluşların korunmaları özel mevzuatına tabidir.
KAPSAM
Madde 2 - Bu Kanun hükümlerine göre korunacak ve güvenlikleri sağlanacak olan yerler; birinci maddede belirtilen özellikleri taşıyan ticari, sınai vezirai kurum ve kuruluşların ve bunlara ait fabrika, atölye, işyeri, baraj, enerji santralı, rafineri, enerji nakil hatları, akaryakıt nakil-depolama-yükleme tesisleri, kömür, petrol ve maden işletmeleri, radyo, televizyon ve telsiz verici istasyonları, her nevi ulaştırma ve haberleşme yapı ve tesisleri ile eğitim ve öğretim yapıları, tarihi esesler, ören yerleri, sitler, açık ve kapalı müzeler ve turistik tesislerdir.
Yukarıda belirtilen yerler bu Kanunda “kuruluş” deyimi ile anlatılmıştır.
 BU KANUNUN UYGULANACAĞI KURULUŞLARIN BELİRLENMESİ
Madde 3 - İkinci madde kapsamına giren kuruluşlardan hangilerinin güvenliklerinin bu Kanun hükümlerine göre saplanacağı, bu kuruluşların özellikleri gözönünde tutulmak suretiyle, ilgili bakanlık, kurum ve kuruluşların görüşleri de alınarak, İçişleri Bakanlığının önerisi üzerine Bakanlar Kurulunca kararlaştırılır.
Bu kararda, koruma ve güvenliğin sağlanmasının :
a) Kuruluş bünyesinde özel güvenlik teşkilatı kurdurularak mı;
b) Sadece özel güvenlik önlemleri aldırmak suretiyle mi;
c) Her iki yöntemin birlikte uygulanması suretiyle mi;
yapılacağı belirtilir.
Yukarıda (b) bendinde sözü geçen özel güvenlik önlemlerinin neler olacağı, kuruluşların özellikleri gözönüne alınarak İçişleri Bakanlığınca tespit edilir.
YÜKÜMLÜLÜKLERİN YERİNE GETİRİLMESİ
Madde 4 - Bakanlar Kurulunun 3 üncü madde hükümlerine göre vereceği karar üzerine, İçişleri Bakanlığı tarafından saptanacak süre içinde ilgili kuruluşun, kararda belirtilen yükümlülükleri yerine getirmesi zorunludur. Haklı nedenlerin mevcudiyeti halinde bu süre, ilgilinin müracaatı üzerine İçişleri Bakanlığı tarafından uzatılabilir.
Bu yükümlülüklerle ilgili bütün masraflar ilgili kuruluşça karşılanır.
FİZİKİ VE DİĞER EK ÖNLEMLER ALDIRMA YETKİSİ
Madde 5 - İçişleri Bakanlığı veya Bakanlığın onaylaması koşulu ile valiler, özel güvenlik teşkilatının kurulduğu kuruluşlarda, koruma ve güvenlik hizmetlerinin daha etkin olarak yürütülmesini sağlayıcı fiziki ve diğer ilave önlemleri aldırmaya ve gerektiğinde koruma hizmetlerini geçici olarak kısmen veya tamamen genel kolluk kuvvetlerine yaptırmaya yetkilidirler.
  
ÖZEL GÜVENLİK TEŞKİLATININ KALDIRILMASI
Madde 6 - Özel Güvenlik Teşkilatı :
a) Görev konusunun veya maksadının ortadan kalkması veya beklenen faydanın saplanamaması;
b) Ortaya çıkan yeni şartlar nedeniyle veya milli güvenlik gereği olarak koruma görevinin kolluk kuvvetlerince yürütülmesinin zorunlu görülmesi;
Hallerinde kuruluşunda uygulanan usulle ortadan kaldırılır.
Bu hallerde özel güvenlik teşkilatı personelinin durumu, kuruluş ile aralarında mevcut statüye göre tayin olunur.
ÖZEL GÜVENLİK TEŞKİLATI İL KOORDİNASYON KURULU
Madde 7 - Bu Kanunun il çevresinde uygulanmasını izlemek, il düzeyinde koordinasyonu sağlamak, mahallin ve kuruluşun özelliklerine göre alınmasına gerek duyulan önlemleri tespit ederek yetkili mercilere önermek üzere, her ilde valinin veya görevlendireceği vali muavininin başkanlığında il garnizon komutanlığı temsilcisi, il savcısı, il jandarma alay komutanı, il emniyet müdürü, o ilde kuruluşu varsa MİT temsilcisi ve gerektiğinde valilikçe belirlenecek diğer kuruluş temsilcilerinin katılmasıyla "Özel Güvenlik Teşkilatı İl Koordinasyon Kurulu" oluşturulur. İl Koordinasyon Kuruluna lüzum görüldüğü takdirde ve kendi güvenliği ile ilgili konularda alakalı kuruluşun yetkili temsilcisi geçici üye olarak valinin daveti üzerine katılabilir.
Kurulca alınan kararlar İçişleri Bakanlığına bildirilir.
II. BÖLÜM
TEŞKİLAT VE PERSONEL
ÖZEL GÜVENLİK TEŞKİLATININ NİTELİĞİ
Madde 8 - Özel güvenlik teşkilâtı, bağlı olduğu kuruluşu bu Kanun hükümleri dairesinde korumak ve güvenliğini sağlamakla görevli ve yetkileri bu Kanunla sınırlı özel bir kolluk kuvvetidir.
GÖREV VE YETKİLER
Madde 9 - Özel güvenlik teşkilâtının görevleri ve yetkileri şunlardır:
a) Kuruluşu, sabotaj, yangın, hırsızlık, soygun, yağma ve yıkma, zorla işten alıkoyma gibi her çeşit tehdit, tehlike ve tecavüze karşı korumak;
b) Görev alanları içinde işlenmiş veya işlenmekte olan suçları derhal genel kolluk kuvvetlerine bildirmekle beraber, genel kolluk kuvvetleri gelinceye kadar sanıkları yakalamak ve gözaltına almak;
c) Delilleri muhafaza etmek;
d) Genel kolluk kuvvetlerinin işe el koymasından itibaren emrine girerek ona yardımcı olmak;
e) Koruma ve güvenlik hizmetlerinin gerektirdiği diğer önlemleri almak;
f) Sivil Savunma Teşkilâtına görevlerinin yerine getirilmesinde yardımcı
olmak.
SİLAH TAŞIMA VE KULLANMA YETKİSİ
Madde 10 - Özel güvenlik teşkilatı personeli görev alanları içinde bu Kanunla verilmiş görevlerini yaparken silah taşıma ve 2559 sayılı Polis Vazife ve Selahiyet Kanununa göre silah kullanma yetkisine sahiptir.
GÖREV ALANI
Madde 11 - Özel güvenlik teşkilatı personelinin İçişleri Bakanlığınca saptanan özel kıyafetleri ile silah, teçhizat, araç ve gereçleri bağlı oldukları kuruluş tarafından temin edilir, sağlam ve işler halde bulundurulur, görev süresi dışındaki zamanlarda
Kuruluşun faaliyet alanı dışında görevlendirdiği ve 1 inci maddede belirtilen tehdit, tehlike ve tecavüzlere karşı hassasiyet arzeden unsurları da görev alanı içinde mütalaa edilir ve bunların korunması için özel güvenlik teşkilatı personeli görevlendirilebilir.
KIYAFET VE TEÇHİZAT
Madde 12 - Özel güvenlik teşkilâtı personelinin İçişleri Bakanlığınca saptanan özel kıyafetleri ile silah, teçhizat, araç ve gereçleri bağlı oldukları kuruluş tarafından temin edilir, sağlam ve işler halde bulundurulur, görev süresi dışındaki zamanlarda bu kuruluş tarafından muhafazası sağlanır.
Özel güvenlik teşkilâtı mensupları özel kıyafetlerini, silah ve teçhizatını ancak görev alanları içinde veya görev dışarıda sürdürülüyorsa, görev süresince dışarıda da giyebilir ve taşıyabilirler.
CEZA UYGULANMASINDA GÖREVİN NİTELİĞİ
Madde 13 - Özel Güvenlik Teşkilâtında görevli olanlar Türk Ceza Kanununun uygulanmasında memur sayılırlar.
Bunlara karşı görevleri sırasında veya görevlerine bağlı olarak suç işleyenler Devlet memurları aleyhine suç işlemiş gibi cezalandırılırlar.
PERSONEL VE BULUNDURULACAK SİLAH SAYISININ TESPİTİ
Madde 14 - Her kuruluşun özel güvenlik teşkilatında çalıştırılacak personel ve bulundurulacak silah sayısı, kuruluş ilgililerinin görüşleri de alınarak, o kuruluş8un bulunduğu ilin güvenlik koordinasyon kurulunca belirlenir ve İçişleri Bakanlığının onayına sunulur.
Bu belirleme sırasında milli ekonomiye, savaş gücüne ve toplum hayatına tesiri ve katkısı bakımından kuruluşun :
a) Önemi,
b) Çalışanların sayısı,
c) Kapasitesi, ürettiği madde veya gördüğü hizmetin cins ve niteliği bakımından özelliği,
d) Bulunduğu yerin coğrafi ve topoğrafik şartları ve korunması gerekli alanı,
e) Büyük merkezlere uzaklığı ile ulaşım ve haberleşme imkanları,
f) Mali olanakları ve uygulamakta olduğu güvenlik önlemleri,
Gibi hususlar gözönünde bulundurulur.
PERSONELİN ATANMASI, STATÜSÜ VE ÖZLÜK HAKLARI
Madde 15 - Özel güvenlik teşkilâtına alınması ilgili kuruluşça istenen personel hakkında Emniyet Müdürlüğünce gerekli güvenlik soruşturması yapıldıktan sonra uygun görülenler valiliğin tasvibi üzerine kuruluşca göreve alınır.
Özel güvenlik teşkilâtında görevli personel, stütü ve özlük hakları bakımından, genel olarak bağlı bulundukları kuruluşun mevzuatına tabidir.
Özel güvenlik teşkilâtı personelinin, bu Kanunda belirtilen görevlerinden dolayı yaralanma, sakatlanma veya ölmeleri halinde, 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkındaki Kanun ile bu Kanuna ilişkin yönetmelikte gösterilen esas, ölçü ve usule göre ilgili kuruluş tarafından nakdi tazminat ödenir ve bağlı oldukları sosyal güvenlik kurumunca aylık bağlanır.
Ancak, personelin tabi olduğu mevzuatta, toplu sözleşme veya hizmet akitlerinde güvenlik göreviyle ilgili olarak meydana gelebilecek yaralanma, sakatlanma ve ölüm hallerinde tazminat ödenmesi öngörülmüş ise, mükerrer ödeme yapılmaz, miktarca yüksek olan ödenir.
PERSONELDE ARANACAK ŞARTLAR
Madde 16 - Özel güvenlik teşkilâtında çalıştırılacak personelde aşağıdaki şartlar aranır:
a) Türk vatandaşı olmak,
b) En az ortaokul mezunu bulunmak,
c) Muvazzaf askerlik hizmetini tamamlamış olmak,
d) Ağır hapis veya taksirli suçlar hariç olmak üzere altı aydan fazla hapis yahut affa uğramış olsa bile zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık dolandırıcılık, sahtekârlık, emniyeti suiistimal, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı bir fiilden dolayı yükümlü bulunmamak,
e) Kamu haklarından kısıtlı olmamak,
f) Yasa dışı ideolojik amaçlı faaliyetlere, anarşi ve terör eylemlerine her hangi bir suretle karışmamış veya katılmamış olmak,
g) Görevini yapmasına engel olabilecek vücut veya akıl hastalığı veya vücut sakatlığı ile özürlü bulunmamak,
h) Yapılacak soruşturma sonucu, başvurma tarihine göre son beş yıl içinde herhangi bir siyasi partiye üye olmamak veya siyasi partinin organları veya bağlı kuruluşlarında görev yapmamış bulunmak.
Yukarıdaki şartları haiz olanlar için, daha önce güvenlik hizmetlerinde çalışmış olmak göreve alınmada tercih sebebi sayılır.
EĞİTİM
Madde 17 - Özel güvenlik teşkilâtı personelinin eğitim sorumluluğu İçişleri Bakanlığına ait olup, esasları bu Bakanlıkça hazırlanacak bir yönetmelikle tespit edilir.
III. BÖLÜM
DENETİM
DENETLEME
Madde 18 - İçişleri Bakanlığı, bu Kanun hükümlerinin gereken şekilde yerine getirilip getirilmediğini ve özel güvenlik teşkilâtının çalışma ve işleyiş durumlarını denetleyebileceği gibi Valiler, İl Jandarma Alay Komutanlığı veya İl Emniyet Müdürlüğü aracılığı ile her zaman denetletebilir.
İl Jandarma Alay Komutanları ve İl Emniyet Müdürleri kendi sorumluluk bölgelerinin sınırları içinde bulunan ve bu Kanun kapsamına alınan kuruluşların özel güvenlik teşkilâtını denetim ve gözetim altında bulundururlar.
Diğer kanunlar ile mülki idare amirlerine ve özel mevzuatı ile de o kuruluşun yetkililerine tanınan denetleme hakkı saklıdır.
DENETİM SONUCUNA GÖRE ALINACAK ÖNLEMLER
Madde 19 - Denetim sonunda:
a) Koruma ve güvenlik hizmetlerinin yürütülmesine esas teşkil edecek tesis, silah, teçhizat, vasıta ve aletlerle benzeri hususlarda tespit edilen aksaklık ve noksanlıkların belli süre içinde düzeltilmesi ve giderilmesi kuruluşun yetkililerine bildirilir. Kuruluş yetkililerince, bu aksaklık ve noksanlıkların verilen süre içinde giderilmesi veya tamamlattırılması zorunludur.
b) Tutum ve davranışları sebebiyle cezalandırılmaları icabeden veya görevlerindeki başarılarından ötürü ödül verilmesi uygun görülen personelin durumu kuruluş yetkililerine bildirilir. Bunlar hakkında o kuruluşun statüsünde belirtilen usullere göre gerekli işlem yapılır.
c) Özel güvenlik teşkilâtında görevli personelden, hizmeti yürütmede kifayetsizlikleri veya bu hizmetin mahiyetine uygun olmayan davranışları nedeniyle çalışmaları uygun görülmeyenler kuruluşun yetkililerine bildirilir. Kuruluş yetkilileri bu kimseleri güvenlik görevinden uzaklaştırmak mecburiyetindedirler.
IV. BÖLÜM
YASAK HÜKÜMLER
GÖREV DIŞINDA ÇALIŞTIRILMA YASAĞI
Madde 20 - Özel güvenlik teşkilâtı personeli, kanunlarda öngörülen haller dışında, bu Kanunla gösterilen görevlerinden başka bir işte çalıştırılamazlar.
SENDİKA, DERNEK VE SİYASİ PARTİLERE GİRME YASAĞI
Madde 21 - Özel güvenlik teşkilâtı personeli, sendika, dernek ve siyasi partilere üye olamazlar. Bu yasağa uymayanların görevlerine ilgili kuruluşlarca son verilir.
GREVLERE, TOPLANTI VE GÖSTERİ YÜRÜYÜŞLERİNE KATILMA YASAĞI
Madde 22 - Özel güvenlik teşkilâtı personeli, grevlere ve her türlü toplantı veya gösteri yürüyüşlerine, hiçbir şekilde katılamaz ve katılmaya teşvik edilemez ve zorlanamazlar.
LOKAVT HALİNDE GÖREVDEN UZAKLAŞTIRMA YASAĞI
Madde 23 - Özel güvenlik teşkilâtı personeli, lokavt dolayısıyla işten uzaklaştırılamazlar.
V. BÖLÜM
CEZA HÜKÜMLERİ
KURULUŞ YETKİLİLERİNE İLİŞKİN CEZALAR
Madde 24 - Bakanlar Kurulunca özel güvenlik teşkilâtı kurulmasına karar verilen kuruluşlarda bu Kanunun:
a) 4 üncü maddesi gereğince İçişleri Bakanlığınca verilecek süre içinde özel güvenlik teşkilâtı kurmayan veya özel güvenlik önlemlerini tesis etmeyen ya da 5 inci maddesine göre fiziki ve ek önlemler alınması hususunda yapılacak tebligata uymayan kuruluşların, statülerine göre yetkili kişileri hakkında 30.000 liradan 100.000 liraya kadar ağır para cezasına hükmolunur.
Bu kişilerin, cezayı gerektiren eylemlerinin saptanması tarihinden itibaren 4 üncü madde gereğince daha önce verilen süre kadar ek süre içinde yükümlülüklerini yerine getirmemeleri halinde, haklarında 6 aydan 1 yıla kadar hapis cezası hükmolunur.
b) Bu Kanunun 14 üncü maddesine göre il güvenlik koordinasyon kurulunca saptanan ve ilgili kuruluşa bildirilen sayıda personel istihdam etmeyen veya tespit edilen silahları sağlamayan ya da 19 uncu maddesinde yer alan denetim sonuçlarına göre yükümlülüklerini yerine getirmeyen kuruluşların statülerine göre yetkili kişileri hakkında 10.000 liradan 50.000 liraya kadar ağır para cezasına ve tekerrürü halinde 3 aydan 6 aya kadar hapis cezasına hükmolunur.
c) Bu Kanunun 20 nci maddesine aykırı hareket eden kuruluşların, stütülerine göre yetkili kişiler hakkında 5.000 liradan 25.000 liraya kadar ağır para cezası, tekerrürü halinde 2 aydan 6 aya kadar hapis cezası hükmolunur.
ÖZEL GÜVENLİK PERSONELİNE İLİŞKİN CEZALAR
Madde 25 - Bu Kanunun 12 nci maddesinin 2 nci fıkrasına aykırı olarak silah, cephane ve teçhizatını görev alanı dışında taşıyanlar ve bunların herhangi bir şekilde başkalarının eline geçmesine sebep olanlar, fiileri daha ağır bir cezayı gerektirmediği takdirde, 6 aydan 1 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar. Hükmün kesinleşmesi üzerine bu şahısların görevlerine son verilir.
22 VE 23 ÜNCÜ MADDELERE AYKIRI HAREKETLERE İLİŞKİN CEZALAR
Madde 26 - Bu Kanunun 22 nci maddesine aykırı hareket edenler hakkında 6 aydan 1 yıla kadar hapis ve 5.000 liradan 50.000 liraya kadar ağır para cezasına hükmolunur. Hükmün kesinleşmesi üzerine bu şahısların görevlerine son verilir.
Bu Kanunun 23 üncü maddesine aykırı hareket edenler hakkında 6 aydan 1 yıla kadar hapis ve 5.000 liradan 50.000 liraya kadar ağır para cezasına hükmolunur.
VI. BÖLÜM
ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
GREV VE LOKAVT HALİNDE GÖREVLENDİRME
Madde 27 - Özel güvenlik teşkilâtı personeli bağlı bulundukları kuruluşta grev veya lokavt uygulanması hallerinde, genel kolluk kuvvetlerine yardımcı olmak üzere, il valisinin görevlendireceği genel zabıta amirinin emrine girer ve kuruluş içinde kendilerine verilecek görevleri yapar.
UYGULANMAYACAK HÜKÜMLER
Madde 28 - Bu Kanuna göre özel güvenlik teşkilâtı kurulan kuruluşlar hakkında diğer kanunlardaki bu konulara ilişkin hükümler uygulanmaz.
Ancak, özel kanunlarındaki genel kolluk kuvvetlerince korunacağına dair hüküm bulunan kuruluşlardan hangilerinin bu Kanun kapsamına alınacağına Bakanlar Kurulunca karar verilir.
İNTİBAK DURUMU
Madde 29 - Bakanlar Kurulu kararı ile özel güvenlik teşkilâtı kurulması lüzumlu görülen bu Kanun hükümlerinin uygulanacağı kuruluşlardaki mevcut olan koruma hizmet ve teşkilâtı, İçişleri Bakanlığınca tayin edilecek süre içinde bu Kanun hükümlerine uygun hale getirilir.
SIKIYÖNETİM HALİNDE KORUMA HİZMETLERİ
Madde 30 - Sıkıyönetim altına alınan yerlerde, bu Kanun hükümlerine göre kurulmuş olan özel güvenlik teşkilâtı, sıkıyönetim hizmetlerinin yürütülmesi bakımından sıkıyönetim komutanının emrine girerek görevlerine devam ederler.
Sıkıyönetim komutanlığı bölgesi içindeki kuruluşların korunması ve güvenliklerinin sağlanması için, bu Kanunla diğer kurul ve makamlara verilen bütün yetkilere sahiptir.
YÖNETMELİK
Madde 31 - Özel Güvenlik Teşkilâtı personelinin silah, mermi, teçhizatının ilgili kuruluşlarca ne suretle temin edileceği, bunların menşei, cins ve sayıları, kullanış şekli ve şartları ile özel güvenlik teşkilâtının herhangi bir kuruluştan kaldırılması halinde sözkonusu silah mermi ve teçhizatın hangi mercilere ne şekil ve şartlarla devir ve teslim edileceği ve bu konudaki denetim; özel güvenlik teşkilâtı personelinin eğitimi, disiplin suçları ile verilecek disiplin cezaları, özel güvenlik teşkilâtının bağlanacağı birimlerin tespiti, görev alanlarının belirlenmesi ve genişletilmesi ve bu teşkilâtın denetimine ilişkin esas ve usuller ile kanunun uygulanmasına ilişkin diğer hususlar, bu kanunun yayımı tarihinden itibaren üç ay içinde İçişleri Bakanlığınca çıkarılacak bir yönetmelikle saptanır.
Geçici Madde - Bu Kanuna göre usulüne uygun olarak özel güvenlik teşkilâtı kurulması lüzumlu görülen kuruluşlarda mevcut olan personelin yeniden göreve alınmasında, bu Kanunun 16 ncı maddesinin (b) bendindeki öğrenim şartı aranmaz.
YÜRÜRLÜK
Madde 32 - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
YÜRÜTME
Madde 33 - Bu Kanunu Bakanlar Kurulu yürütür.
|
